در تمام سال، ماهى به عظمت ماه
پربرکت رمضان نیست; زیرا ماهى است که خداوند آن را جهت اهداى
بالاترین هدیه خود به جهان بشریّت، یعنى «قرآن مجید» برگزیده
است. از سوى دیگر، ماهى است که شب قدر در آن واقع شده، شبى که
مقدّرات یک سال انسانها - بر حسب شایستگىها و لیاقتهایشان -
تعیین مىگردد و عبادت آن برتر از عبادت هزار ماه است.
از سوى سوم، بهار عبادت و ماه
تعلیم و تربیت، ماه طهارت و پاکى، و ماه تقوا و خودسازى است;
ماهى که مراحل قرب الهى و سیر و سلوک الىاللّه را با گامهاى
سریع و استوار مىتوان پیمود.
در اهمّیّت این ماه همین بس که
پیغمبر اکرم ـ صلّى الله علیه و آله و سلّم ـ در آستانه ماه
مبارک رمضان طىّ خطبهاى چنین فرمود: «اى مردم! ماه خدا با
برکت و رحمت و مغفرت به شما روى آورده; ماهى که نزد خدا برترین
ماههاست، روزهایش برترین روزها، و شبهایش برترین شبها، و
ساعاتش برترین ساعات است. ماهى است که در آن به میهمانى خدا
دعوت شدهاید، و مورد کرامت و احترام الهى قرار گرفتهاید.
نفسهاى شما در آن حکم تسبیح را دارد، خواب شما در آن عبادت،
عمل شما مقبولِ (درگاه الهى) و دعاى شما در آن مستجاب است.
با نیّتهاى صادق و قلبهاى پاک
از خدا بخواهید که شما را موفّق به روزه این ماه و تلاوت قرآن
در آن کند; زیرا شقىّ و دور از سعادت کسى است که در این ماه
(که دریاى رحمت الهى موّاج است) از رحمت و مغفرت او محروم
گردد...».
سپس دستورهاى مؤکّدى درباره صدقه
به نیازمندان، احترام به بزرگترها، محبّت به کوچکترها، صله
رحم، حفظ زبان و چشم و گوش از گناه، نوازش یتیمان و توبه از
گناه، دعا کردن ـ به ویژه هنگام نمازها ـ فرمود; سپس درباره
اهمّیّت افطارى دادنِ روزه داران سخن گفت، تا آن جا که حتّى
کسانى که توانایى ندارند، مىتوانند با دانهاى خرما یا
جرعهاى از آب در این کار خیر شرکت جویند.
در پایان خطبه فرمود «اى مردم!
درهاى بهشت در این ماه گشوده است، از خداوند بخواهید آن را به
روى شما نبندد، و درهاى دوزخ بسته است، از پروردگارتان بخواهید
آن را به روى شما نگشاید! و شیاطین در این ماه در زنجیرند، از
خداوند بخواهید آنها را بر شما مسلّط نکند!» امیر مؤمنان على
ـ علیهالسّلام ـ عرض کرد یا رسول اللّه! برترین اعمال در این
ماه چیست؟ فرمود پرهیز از گناهان!»1
خوشبخت و سعادتمند کسانى هستند
که ارزش والاى این ماه را بشناسند و از برکاتِ بى پایان آن
بهره گیرند و مشکلات معنوى و مادّى خود را به برکت روزه ها و
عبادات در این ماه حل کنند. البتّه براى بهرهگیرى بیشتر از
برکات مادّى و معنوى و آثار و ثوابهاى ماه مبارک رمضان، نباید
تنها به روزه گرفتن اکتفا کرد، بلکه باید از گناهان اجتناب
نمود و با خودسازى و مراقبت و دورى از آلودگىها، جان خویش را
در معرض وزش نفحات رحمانى و عنایات ویژه سبحانى قرار داد.